Թոնի Ֆադելը
10:24 | 20.11.17 | Նորություններ | exclusive 15597
«Նեսթ Լաբս» ընկերության հիմնադիր, iPod ապրանքանիշի ստեղծող, լիբանանյան ծագումով ամերիկացի գյուտարար եւ բիզնես հրեշտակ Թոնի Ֆադելն անցած շաբաթ Հայաստանում էր՝ 2017թ. ՏՏ ոլորտում ՀՀ նախագահի մրցանակը ստանալու համար:
2014թ․Time ամսագիրը Թոնի Ֆադելին ներառել է աշխարհի 100 ամենաազդեցիկ մարդկանց ցուցակում:
Այս տարվա հոկտեմբերին Ֆադելը հայտարարեց Future Shape վենչուրային ընկերության հիմնադրման մասին, որը գործում է Փարիզում եւ կենտրոնացած է վաղ շրջանում գտնվող ընկերություններում ներդրումներով:
Itel.am-ը ներկա է գտնվել Հայաստանում Թոնի Ֆադելի հանդիպմանը ՏՀՏ համայնքի ներկայացուցիչների հետ եւ գրի առել գյուտարարի ուշագրավ մտքերը:
Ձախողումների կարեւորության մասին
Ես Սիլիկոնյան հովտում ավելի քան 25 տարի եմ աշխատել, որից առաջին 10-ը եղել են բիզնես ձախողումների տարիներ: Ամեն ձախողումից ես ինչ-որ բան եմ սովորել, ուժ հավաքել, ոտքի կանգնել եւ ստեղծել նոր բան՝ համոզվելով, որ սխալները չեմ կրկնում:
Այստեղ հատկապես կարեւոր է տոկունությունը: 90-ակաների կեսերին ես զբաղված էի փոքրիկ սարքեր ստեղծելով: Ընկերներիցս շատերը կանխազգալով ինտերնետի գալուստը՝ արագ մուտք գործեցին ինտերնետի դաշտ, իսկ ես շարունակեցի զբաղվել այդ սարքերի ստեղծմամբ: Հետո՝ 2001-ին, երբ սեփական ստարտափի վրա էի աշխատում, առաջարկ ստացա Apple-ից: Հարցնում էին՝ պատրա՞ստ եմ գնալ Apple եւ օգնել նախագծել iPod-ը:
Այդպես սկսվեց պատմությունը, բայց դրան նախորդել է ձախողումների երկարամյա շրջան, փորձություններ, որոնց ժամանակ սեփական միջավայրի ստեղծմամբ էի զբաղված, սեփական ես-ը, պատկերացումները առաջ տանելով էի զբաղված, ոչ թե գծած շրջանակի մեջ աշխատելով:
Բիզնես հրեշտակի կարիերայի մասին
Տարիքի հետ հասա մի պահի, երբ որոշեցի տարիների փորձը եւ կուտակած գումարը ներդնել սկսնակ ձեռնարկություններին օգնելու ուղղությամբ:
Ներդրում եմ կատարել ավելի քան 200 փոքր ընկերություններում ամբողջ աշխարհում: Այդ ընկերությունների մեծ մասը գտնվում է Սիլիկոնյան հովտից դուրս: Սակայն նրանց միավորում է մեկ բան՝ բոլորի հիմքում կանգնած են գործի նկատմամբ մեծ նվիրում ունեցող ձեռնարկատերեր: Ուստի ձեզ քաջալերում եմ, որ ձեր ներսում փնտրեք եւ գտնեք երազանքը:
Հրաշալի զգացողություն է, որ հիմա 200-ից ավելի ստարտափների հետ եմ աշխատում: Տեսնում եմ կրակ այդ մարդկանց մեջ, կրակի վրա յուղ եմ լցնում, նրանք այդ կրակը վերցնում են, գնում են առաջ, շուկա են նվաճում:
Մենք, առաջին հերթին, կարեւորում ենք բիզնես պլանը: Պետք է ունենալ աշխարհը տեխնոլոգիական իմաստով փոխող բիզնես գաղափար, ինչպիսիք էին iPhone-ը, iPod-ը: Մենք ընտրում ենք այնպիսի ընկերություններ, որոնք ունեն խոր տեխնոլոգիաներ: Շուկայում ավանդական գործունեություն իրականացնող ընկերություններին չենք աջակցում:
Սկզբնական շրջանի սխալների մասին
Առաջին սխալը, որ արել եմ, այն էր, որ կարծում էի, թե ինձ շրջապատող մարդկանց օգնությամբ կարող ենք ամեն ինչ անել, իսկ դա այդպես չէ: Պետք է գտնել մեր հերոսներին, մարդկանց, ովքեր դուրս էին այդ շրջանակից: Ավելի շատ ներսում էի պատասխաններ գտնում, իսկ պետք էր դրսից, խելացի մարդկանցից խորհուրդներ եւ աջակցություն ստանալ:
Երկրորդն այն էր, որ եթե մի բան ես ստեղծում, չպետք է դրանով բավարարվես եւ համարես, որ այն բավականաչափ լավն է: Որպես ձեռնարկատեր պետք է հիմնական ուղերձդ ներկայացնես ոչ միայն տեխնոլոգիաների, վաճառքի մասնագետների, գործարարների մասով, այլեւ հաճախորդների մասով: Պետք է նրանց տեղ հասցնես, թե ինչով է քո ստեղծած ապրանքը կարեւոր եւ ինչ խնդիրներ է լուծում:
Apple-ից հեռանալու պատճառների մասին
Ես ապագա կնոջս Apple-ում եմ հանդիպել: Երկուսս էլ Սթիվ Ջոբսի համար էինք աշխատում: Երբ արդեն երկու երեխա ունեինք՝ կես տարեկան եւ մեկ ու կես տարեկան, մի օր ես ու կինս աշխատանքից տուն եկանք, եւ մեր որդին շատ տխուր ու անհանգիստ էր: Փոխարենը, որ վազեր ինձ կամ մոր մոտ, նա վազեց դայակի մոտ: Երբ դու ծնող ես եւ երեխադ ուրիշի մոտ է վազում, դա կոտրում է քո սիրտը: Կարող էինք մնալ Apple-ում եւ հսկայական նոր հաջողություններ գրանցել, բայց ես եւ կինս հասկացանք, որ երեխաների՝ վաղ տարիքում բացթողած տարիները հետագայում փողով հետ չես բերի: Ուստի որոշեցինք հեռանալ ընկերությունից եւ երեխաներին ավելի շատ ժամանակ հատկացնել:
Հայաստանյան ՏՏ-ի մասին
Հայաստանյան ՏՏ-ի մասին վերջին 25 տարիներին շատ եմ լսել: Ուր էլ գնամ, այդ թվում՝ Հայաստան, միշտ փնտրում եւ գտնում եմ խելացի մարդկանց: Ներդրումներ կատարելու առումով որեւէ սահմանափակում չունեմ: Հայաստանում մի ընկերության մասին եմ լսել, որը թափոններից էներգետիկա է ստանում, հետաքրքրված եմ: Տեսնենք՝ ինչպես ամեն ինչ կընթանա:
Ժամանակը կառավարելու մասին
Ամեն առավոտ 1-2 ժամ մարզվում եմ: Եվ այդ մարզանքն առանց երաժշտության է, նման է շարժական մեդիտացիայի, մտքով անցկացնում եմ երեկվա, այսօրվա եւ վաղվա օրերը: Եվ այդ մեդիտացիոն գործընթացի ընթացքում սկսում են ծնվել նոր գաղափարներ: Դրանից հետո սկսվում է նորմալ աշխատանքային օրը՝ բազմաթիվ հանդիպումներով: Փորձում եմ մաքսիմում տեղեկատվություն ստանալ, թե ինչ է կատարվում աշխարհում, կարդում եմ կյանքի, տեխնոլոգիաների, հասարակության մասին: Միայն այդպես կարելի է ավելի լավ պատկերացնել աշխարհը եւ իրականությունը:
Փորձում եմ նաեւ կյանքից հաճույք ստանալ: Սպորտով եմ զբաղվում, բազմաթիվ համերգների եմ գնում, ընկերներիս հետ եմ ժամանակ անցկացնում: Աշխատանքն ուղեղի համար թթվածնի աղբյուր է, բայց հաճելի գործողությունները կյանքում եւս կարեւոր են: Հանգստյան օրերին փորձում եմ բացառել սոցիալական ցանցերը:
Հաջողության հասնելու մասին
Բոլոր այն մարդկանց, որոնք ցանկանում են ձեռներեց դառնալ, խորհուրդ կտամ բուհը ավարտելուց հետո գտնել հաջողության հասած մեկին եւ աշխատել նրա հետ: Դա չպետք է լինի խորհրդատվական կամ մեծ ընկերություն: Դա կարող է լինել փոքր կամ միջին ընկերություն: Աշխատե՛ք հաջողության հասած մեկի հետ:
Այսօր իմ ընկերությունը Փարիզում գտնվող աշխարհի խոշորագույն ստարտափ ինկուբատորում է, այնտեղ 1000-ից ավելի ստարտափ է ինկուբացիոն շրջան անցնում ամբողջ աշխարհից: Եվ այդ ձեռներեցներից շատերը վերադառնում են իրենց երկրներ այն կապերով, փորձով, որ ստացել են: Տեխնոլոգիապես եւ սոցիալապես անհնար է հաջողության հասնել վակուումի պայմաններում:
Կրթության մասին
Ես 15 տարում 12 դպրոց եմ փոխել: Քոլեջում չեմ սովորել: Մի՛ ակնկալեք, որ կրթությունը ձեզ տալու է կյանքում անհրաժեշտ բանալիները: Չեմ ասում, որ դպրոցը վատ բան է, այն լավ է ինչ-որ բաների համատեքստում: Իսկ մարդիկ սովորում են գործի միջոցով: Ես իմ առաջին ստարտափը հիմնադրեցի, երբ ավագ դպրոցում էի սովորում: Առաջին չիպը նախագծել եմ մինչեւ էլեկտրականության առաջին դասին հաճախելը: Փորձելով, ձախողվելով միայն կարելի է սովորել: Ես փորձելու ընթացքում իմացա, թե ինչ է ինձ հարկավոր սովորել, ինչն է պակասում, եւ հետո միայն գնացի սովորելու:
Ապագայի մարդ-մեքենա հարաբերությունների մասին
Կարծում եմ, որ մեքենանները, արհեստական բանականությունը եւ մեքենայական ուսուցումը մեծագույն հզորություն ունեցող տեխնոլոգիաներ են: Գարի Կասպարովը 20 տարի առաջ պարտության մատնվեց Deep Blue գերհամակարգչի կողմից: Այդ ժամանակ բոլորն ասում էին շախմատը վախճանվեց, էլ ոչ մեկ այն չի խաղա, մեքենաները հաղթեցին: Այսօր շախմատն ունի մեծ թվով հետևորդներ եւ մարդիկ օգտագործում են տեխնոլոգիաները՝ ավելի լավ մարզվելու համար: Շախմատն այսօր ավելի քան երբեւէ տարածված է:
Կա նաեւ բացասական կողմ: Մարդիկ կարող են դուրս մղվել տեխնոլոգիաների պատճառով տարբեր ոլորտներից: Ուստի տեխնոլոգիան պետք է դպրոցներում սովորողների համար դառնա օգնող գործիք: Նրանք պետք է սովորեն տեխնոլոգիաների օգնությամբ ավելի շատ բաների հասնել, միաժամանակ՝ այնպես անել, որ մարդկանց համար աշխատատեղերը չվերանան:
Թոնի Ֆադելի մտքերը գրի է առել Նարինե Դանեղյանը